Zmiany w ustawie o odpadach od 23.09.2021

Najnowsze zmiany w ustawie z 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2021 r., poz. 779 z późn. zm.) – dalej u.o., wprowadzone ustawą z 11 lipca 2021 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ustawy Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o odpadach (Dz. U. z 2021 r., poz. 1648) – dalej: ustawa zmieniająca, dotyczące m.in. magazynowania odpadów, kontroli WIOŚ przy wydawaniu zezwoleń odpadowych, skutków negatywnej opinii WIOŚ, wygaśnięcia zezwoleń odpadowych, a także przepisów karnych i administracyjnych kar pieniężnych.

Zmiana art. 25 ust. 4 u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 25 ust. 4 u.o.:

Odpady mogą być magazynowane, jeżeli konieczność magazynowania wynika z procesów technologicznych lub organizacyjnych i nie przekracza terminów uzasadnionych zastosowaniem tych procesów, nie dłużej jednak niż przez:

1) 1 rok – w przypadku magazynowania odpadów niebezpiecznych, odpadów palnych, niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych i odpadów pochodzących z przetworzenia odpadów komunalnych;

2) 3 lata – w przypadku magazynowania pozostałych odpadów.

Nowe brzmienie art. 25 ust. 4 u.o.:

Odpady, z wyjątkiem odpadów przeznaczonych do składowania, mogą być magazynowane, jeżeli konieczność magazynowania wynika z procesów technologicznych lub organizacyjnych i nie przekracza terminów uzasadnionych zastosowaniem tych procesów, nie dłużej jednak niż przez 3 lata.

Uzasadnienie i konsekwencje zmiany przepisu: Zmiana ujednolica maksymalny okres magazynowania dla wszystkich rodzajów odpadów (z wyjątkiem odpadów przeznaczonych do składowania). Ustawodawca powrócił do 3 – letniego okresu magazynowania odpadów dla wszystkich rodzajów odpadów (niezależnie od ich właściwości). Jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy zmieniającej powrót do poprzedniego 3 – letniego okresu magazynowania wszystkich rodzajów odpadów jest możliwy dzięki istnieniu w u.o. instrumentów mających na celu wyeliminowanie problemu nielegalnego gospodarowania odpadami, w szczególności zabezpieczenia roszczeń, monitoringu wizyjnego, tytułu prawnego do nieruchomości, wyższych kary, a także przepisów wykonawczych, m.in. rozporządzenia Ministra Klimatu z 11 września 2020 r. w sprawie szczegółowych wymagań dla magazynowania odpadów (Dz. U. z 2020 r., poz. 1742) – dalej r.s.w.m.o.

Wejście w życie zmiany: 23.09.2021 r. Zgodnie z przepisem przejściowym (art. 7 ustawy zmieniającej) do okresu magazynowania odpadów, o którym mowa w art. 25 ust. 4 u.o. w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, wlicza się okres magazynowania tych odpadów rozpoczęty przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.

Uchylenie art. 25 ust. 4a u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 25 ust. 4a u.o.:

W ramach zbierania odpadów maksymalna łączna masa wszystkich rodzajów odpadów, które w tym samym czasie mogą być magazynowane, nie może przekroczyć połowy maksymalnej łącznej masy wszystkich rodzajów odpadów, które mogą być magazynowane w okresie roku, określonej w zezwoleniu na zbieranie odpadów lub zezwoleniu na przetwarzanie odpadów lub pozwoleniu na wytwarzanie odpadów uwzględniającym zbieranie lub przetwarzanie odpadów.

Ustawa zmieniająca uchyla ten przepis.

Uzasadnienie uchylenia przepisu: W ocenie ustawodawcy utrzymywanie w mocy przepisu art. 25 ust. 4a u.o. nie jest konieczne ze względu na istnienie w u.o. instrumentów mających na celu wyeliminowanie problemu nielegalnego gospodarowania odpadami, w szczególności zabezpieczenia roszczeń, monitoringu wizyjnego, tytułu prawnego do nieruchomości, wyższych kary, a także przepisów wykonawczych, m.in. r.s.w.m.o.

Utrata mocy przepisu: 23.09.2021 r.

Zmiana art. 25 ust. 6h u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 25 ust. 6h u.o.:

Nowe brzmienie art. 25 ust. 6h:

Posiadacz odpadów obowiązany do uzyskania zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów, pozwolenia na wytwarzanie odpadów uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów lub pozwolenia zintegrowanego uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów, prowadzący magazynowanie odpadów lub zarządzający składowiskiem odpadów zapewnia dostępność obrazu w czasie rzeczywistym wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska, o którym mowa w ust. 6f, przez przekazanie informacji umożliwiających logowanie do wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów w sposób zapewniający zachowanie tych informacji w poufności. Informacje te mogą podlegać weryfikacji przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, która polega na próbnym zalogowaniu się przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska do wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów, w terminie ustalonym z podmiotem, którego ta weryfikacja dotyczy.

Uzasadnienie i konsekwencje zmiany przepisu: Jak wskazano w uzasadnieniu projektu ustawy zmieniającej nowe brzmienie przepisu art. 25 ust. 6h u.o. ma na celu umożliwienie zweryfikowania przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, czy przekazane informacje dotyczące logowania do wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów (np. login i hasło) przyznają faktyczny dostęp w czasie rzeczywistym do obrazu z systemu wizyjnego. W ocenie ustawodawcy powinno to pozwolić uniknąć sytuacji, w której przekazane dane zawierają braki utrudniające lub uniemożliwiające logowanie do systemu, a WIOŚ nie będzie miał możliwości sprawdzenia poprawności i skuteczności działania systemu, poza formalnym prowadzeniem kontroli u podmiotu, w ramach art. 9 ustawy z 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2021 r., poz. 1070) – dalej u.i.o.ś., czy wykonywania czynności w ramach art. 10b u.i.o.ś. Należy jednak podkreślić, że ustawa zmieniająca nie precyzuje skutków negatywnej próbnej weryfikacji ani nie zobowiązuje WIOŚ do przeprowadzenia takiej weryfikacji.

Wejście w życie zmiany przepisu: 23.09.2021 r.

Zmiana art. 25 ust. 6j u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 25 ust. 6j u.o.:

Przepisów ust. 6a-6i nie stosuje się do popiołów, żużli, gipsów, fosfogipsów i wydobytej w trakcie robót budowlanych niezanieczyszczonej gleby lub ziemi.

Nowe brzmienie art. 25 ust. 6j u.o.:

Przepisów ust. 6a–6i nie stosuje się do odpadów wymienionych w załączniku nr 2a do ustawy oraz odpadów uznanych za niepalne zgodnie z art. 3 ust. 3c, niebędących odpadami niebezpiecznymi.

Uzasadnienie i konsekwencje zmiany przepisu: zniesiono obowiązek prowadzenia wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów dla wszystkich podmiotów gospodarujących odpadami niepalnymi niebędącymi odpadami niebezpiecznymi. Przepis ujednolica i doprecyzowuje krąg podmiotów, które nie są zobowiązane do prowadzenia wizyjnego systemu kontroli miejsc magazynowania lub składowania odpadów. Jak wskazano w uzasadnieniu projektu ustawy zmieniającej ma to na cel zarówno obniżenie kosztów prowadzenia działalności w zakresie gospodarki odpadami, jak również zapewnienie równego traktowanie podmiotów gospodarujących odpadami niepalnymi w tym zakresie.

Wejście w życie zmiany przepisu: 23.09.2021 r.

Zmiana art. 36 ust. 4 u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 36 ust. 4 u.o.:

Projekt wojewódzkiego planu gospodarki odpadami podlega zaopiniowaniu przez organy wykonawcze gmin z obszaru województwa, niebędących członkami związków międzygminnych, oraz organy wykonawcze związków międzygminnych, a w zakresie związanym z ochroną wód – przez właściwego dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie.

Nowe brzmienie art. 36 ust. 4 u.o.:

Projekt wojewódzkiego planu gospodarki odpadami podlega zaopiniowaniu przez organy wykonawcze gmin z obszaru województwa, niebędących członkami związków międzygminnych, oraz organy wykonawcze związków międzygminnych lub związków metropolitalnych, a w zakresie związanym z ochroną wód – przez właściwego dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie.

Uzasadnienie i konsekwencje zmiany przepisów: nowelizacja u.o. rozszerza kręgu podmiotów, które opiniują projekt wojewódzkiego planu gospodarki odpadami o organy wykonawcze związków metropolitalnych. Rozszerzenie kręgu podmiotów jest konsekwencją zmian wprowadzonych na mocy ustawy zmieniającej w ustawie z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2021 r., poz. 888) – dalej u.u.c.p.g.

Wejście w życie zmiany przepisu: 23.09.2021 r.

Zmiana art. 41a ust. 1 u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 41a ust. 1 u.o.:

Zezwolenie na zbieranie odpadów, zezwolenie na przetwarzanie odpadów oraz pozwolenie na wytwarzanie odpadów uwzględniające zbieranie lub przetwarzanie odpadów są wydawane po przeprowadzeniu przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, z udziałem przedstawiciela właściwego organu, kontroli instalacji, obiektu budowlanego lub jego części lub miejsc magazynowania odpadów, w których ma być prowadzone przetwarzanie odpadów lub zbieranie odpadów, w zakresie spełniania wymagań określonych w przepisach ochrony środowiska.

Nowe brzmienie art. 41a ust. 1 u.o.:

Zezwolenie na zbieranie odpadów, zezwolenie na przetwarzanie odpadów oraz pozwolenie na wytwarzanie odpadów uwzględniające zbieranie lub przetwarzanie odpadów są wydawane po przeprowadzeniu przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, z udziałem przedstawiciela właściwego organu, kontroli instalacji lub jej części, obiektu budowlanego lub jego części lub miejsc magazynowania odpadów, w których ma być prowadzone przetwarzanie odpadów lub zbieranie odpadów, w zakresie spełniania wymagań określonych w przepisach ochrony środowiska.

Uzasadnienie i konsekwencje zmiany przepisu: Jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy zmieniającej zmiana ma na celu usprawnienia realizacji działań kontrolnych WIOŚ w procesie wydawania decyzji w zakresie gospodarki odpadami. Konsekwencją zmiany jest doprecyzowanie, że kontroli może podlegać jedynie część instalacji, w której ma być prowadzone przetwarzanie lub zbieranie odpadów.

Wejście w życie zmiany przepisu: 23.09.2021 r.

Zmiana art. 41a ust. 1a u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 41a ust. 1a u.o.:

Zezwolenie na zbieranie odpadów, zezwolenie na przetwarzanie odpadów oraz pozwolenie na wytwarzanie odpadów uwzględniające zbieranie lub przetwarzanie odpadów są wydawane po przeprowadzeniu przez komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej kontroli instalacji, obiektu budowlanego lub jego części lub miejsc magazynowania odpadów, w których ma być prowadzone przetwarzanie odpadów lub zbieranie odpadów, w zakresie spełniania wymagań określonych w przepisach dotyczących ochrony przeciwpożarowej oraz w zakresie zgodności z warunkami ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w operacie przeciwpożarowym, o którym mowa w art. 42 ust. 4b pkt 1, oraz w postanowieniu, o którym mowa w art. 42 ust. 4c.

Nowe brzmienie art. 41a ust. 1a u.o.:

Zezwolenie na zbieranie odpadów, zezwolenie na przetwarzanie odpadów oraz pozwolenie na wytwarzanie odpadów uwzględniające zbieranie lub przetwarzanie odpadów są wydawane po przeprowadzeniu przez komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej kontroli instalacji lub jej części, obiektu budowlanego lub jego części lub miejsc magazynowania odpadów, w których ma być prowadzone przetwarzanie odpadów lub zbieranie odpadów, w zakresie spełniania wymagań określonych w przepisach dotyczących ochrony przeciwpożarowej oraz w zakresie zgodności z warunkami ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w operacie przeciwpożarowym, o którym mowa w art. 42 ust. 4b pkt 1, oraz w postanowieniu, o którym mowa w art. 42 ust. 4c.

Uzasadnienie i konsekwencje zmiany przepisu: Jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy zmieniającej zmiana ma na celu usprawnienia realizacji działań kontrolnych komendanta powiatowego (miejskiego) PSP w procesie wydawania decyzji w zakresie gospodarki odpadami. Konsekwencją zmiany jest doprecyzowanie, że kontroli może podlegać jedynie część instalacji, w której ma być prowadzone przetwarzanie lub zbieranie odpadów.

Wejście w życie zmiany przepisu: 23.09.2021 r.

Dodanie ust. 2a w art. 41a u.o.

Na mocy ustawy zmieniającej został dodany nowy przepis art. 41a ust. 2a u.o. w brzmieniu:

Jeżeli wniosek o przeprowadzenie kontroli dotyczy instalacji objętej obowiązkiem uzyskania pozwolenia zintegrowanego, kontrola wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska oraz postanowienie, o którym mowa w ust. 3, nie dotyczą oceny wymagań, o których mowa w art. 204 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska.

Uzasadnienie i konsekwencje dodania przepisu: konsekwencją dodania ust. 2a w art. 41a u.o. jest wyłączenie z zakresu kontroli oraz postanowienia WIOŚ zagadnień dotyczące oceny spełniania wymagań wynikających z najlepszych dostępnych technik, o których mowa w art. 204 ust. 1 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2020 r., poz. 1219) – dalej p.o.ś. Jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy zmieniającej ocena tych wymagań należy do wyłącznej kompetencji organu właściwego do wydania pozwolenia zintegrowanego, a niespełnienie tych wymagań stanowi samoistną przesłankę do odmowy wydania pozwolenia zintegrowanego (art. 186 ust. 1 pkt 1 p.o.ś.).

Wejście w życie zmiany przepisu: 23.09.2021 r.

Zmiana art. 41a ust. 4 u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 41a ust. 4 u.o.:

Nowe brzmienie art. 41a ust. 4 u.o.:

W przypadku postanowienia wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska negatywnie opiniującego spełnienie wymagań określonych w przepisach ochrony środowiska właściwy organ odmawia wydania zezwolenia na zbieranie odpadów, zezwolenia na przetwarzanie odpadów lub pozwolenia na wytwarzanie odpadów uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów. Właściwy organ, mimo postanowienia wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska negatywnie opiniującego spełnienie wymagań określonych w przepisach ochrony środowiska, może wydać zezwolenie na zbieranie odpadów, zezwolenie na przetwarzanie odpadów lub pozwolenie na wytwarzanie odpadów uwzględniające zbieranie lub przetwarzanie odpadów, jeżeli stwierdzi, że niespełnienie wymagań określonych w przepisach ochrony środowiska nie spowoduje powstania zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi lub dla środowiska.

Uzasadnienie i konsekwencje zmiany przepisu: Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem przepisu organ prowadzący postępowanie w sprawie wydania decyzji z zakresu gospodarki odpadami był zobligowany do odmowy wydania decyzji odpadowej w przypadku negatywnej opinii WIOŚ. Wywoływało to wątpliwości związane z brakiem możliwości zaskarżenia negatywnej opinii WIOŚ oraz usunięcia przez wnioskodawcę naruszeń i ponownego zwrócenie się do WIOŚ o przeprowadzenie kontroli. Jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy zmieniającej zmiana ma na celu umożliwienie dokonania przez organ wydający decyzję odpadową całościowej oceny zagrożeń dla życia, zdrowia lub środowiska. W ocenie ustawodawcy takie rozwiązanie jest bardziej uzasadnione niż wprowadzenie ścieżki odwoławczej od postanowień WIOŚ.

Wejście w życie zmiany przepisu: 23.09.2021 r.

Zmiana art. 42 ust. 3a pkt 3 u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 42 ust. 3a pkt 3 u.o.:

Do wniosku o wydanie zezwolenia na zbieranie odpadów oraz do wniosku o wydanie zezwolenia na przetwarzanie odpadów dołącza się:

oświadczenie o niekaralności osób, o których mowa w pkt 1, lub o liczbie prawomocnych wyroków skazujących te osoby, za wykroczenia określone w art. 175, art. 183, art. 189 ust. 2 pkt 6 lub art. 191.

Nowe brzmienie art. 42 ust. 3a pkt 3 u.o.:

Do wniosku o wydanie zezwolenia na zbieranie odpadów oraz do wniosku o wydanie zezwolenia na przetwarzanie odpadów dołącza się:

oświadczenie o niekaralności osób, o których mowa w pkt 1, lub o liczbie prawomocnych wyroków skazujących te osoby, za wykroczenia określone w art. 175, art. 183, art. 189 ust. 2 pkt 6 lub art. 191.

Uzasadnienie zmiany przepisu: zmiana wynika z uchylenia art. 175 u.o. (o czym mowa w pkt XVIII).

Wejście w życie zmiany przepisu: 23.09.2021 r.

Zmiana art. 45 ust. 1 pkt 11 u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 45 ust. 1 pkt 11 u.o.:

Nowe brzmienie art. 45 ust. 1 pkt 11 u.o.:

Z obowiązku uzyskania odpowiednio zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów zwalnia się punkt selektywnego zbierania odpadów komunalnych prowadzony samodzielnie przez gminę lub wspólnie z inną gminą lub gminami lub przez związek metropolitalny bezpośrednio przez urząd obsługujący wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, gminną jednostkę budżetową lub gminny zakład budżetowy lub urząd obsługujący związek metropolitalny.

Uzasadnienie i konsekwencje zmiany przepisu: w związku z wątpliwościami interpretacyjnymi odnoszącymi się do „samodzielnego powadzenia przez gminę lub wspólnie z inną gminą lub gminami”, wprowadzono doprecyzowanie, że PSZOK prowadzony bezpośrednio przez urząd obsługujący wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, jednostkę budżetową lub zakład budżetowy jest zwolniony z obowiązku uzyskania zezwolenia na zbieranie lub przetwarzanie odpadów.

Wejście w życie zmiany przepisu: 23.09.2021 r.

Zmiana art. 46 ust. 1e pkt 1 lit. a) u.o.:

Dotychczasowe brzmienie art. 46 ust. 1e pkt 1 lit. a) u.o.:

Właściwy organ odmawia wydania zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów:

1) przedsiębiorcy będącemu osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, jeżeli co najmniej trzykrotnie:

a)będący osobą fizyczną wspólnik, prokurent, członek rady nadzorczej lub członek zarządu tego przedsiębiorcy został skazany prawomocnym wyrokiem sądu za wykroczenia, o których mowa w art. 175, art. 183, art. 189 ust. 2 pkt 6 lub art. 191.

Nowe brzmienie art. 46 ust. 1e pkt 1 lit. a) u.o.:

Właściwy organ odmawia wydania zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów:

1) przedsiębiorcy będącemu osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, jeżeli co najmniej trzykrotnie:

Uzasadnienie zmiany przepisu: zmiana jest konsekwencją uchylenia art. 175 u.o. (pkt XVIII).

Wejście w życie zmiany przepisu: 23.09.2021 r.

Zmiana art. 46 ust. 1e pkt 2 lit. a) u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 46 ust. 1e pkt 2 lit. a) u.o.

Właściwy organ odmawia wydania zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów:

2) przedsiębiorcy będącemu osobą fizyczną, jeżeli co najmniej trzykrotnie:

a) został on skazany prawomocnym wyrokiem sądu za wykroczenia, o których mowa w art. 175, art. 183, art. 189 ust. 2 pkt 6 lub art. 191,

Nowe brzmienie art. 46 ust. 1e pkt 2 lit. a) u.o.:

Właściwy organ odmawia wydania zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów:

2) przedsiębiorcy będącemu osobą fizyczną, jeżeli co najmniej trzykrotnie:

a) został on skazany prawomocnym wyrokiem sądu za wykroczenia, o których mowa w art. 175, art. 183, art. 189 ust. 2 pkt 6 lub art. 191,

Uzasadnienie zmiany przepisu: zmiana jest konsekwencją uchylenia art. 175 u.o. (pkt XVIII).

Wejście w życie zmiany przepisu: 23.09.2021 r.

Zmiana art. 48 pkt 4 u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 48 pkt 4 u.o.:

Zezwolenie na zbieranie odpadów i zezwolenie na przetwarzanie odpadów wygasa:

4) jeżeli podmiot objęty zezwoleniem nie rozpoczął działalności objętej zezwoleniem w terminie 2 lat od dnia, w którym zezwolenie stało się ostateczne;

Nowe brzmienie art. 48 pkt 4 u.o.:

Zezwolenie na zbieranie odpadów i zezwolenie na przetwarzanie odpadów wygasa:

4) jeżeli podmiot objęty zezwoleniem nie rozpoczął działalności objętej zezwoleniem w terminie roku od dnia, w którym zezwolenie stało się ostateczne;

Uzasadnienie i konsekwencje zmiany przepisu: skrócono okres na podjęcie działalności objętej zezwoleniem z 2 lat do roku. Jak wynika z uzasadnienia zmiany przepisu zmiana ma na celu wyeliminowanie tzw. „miejsc-słupów”, które często są wskazywane w kartach przekazania odpadów jako miejsce docelowe, a tymczasem żadne odpady tam nie trafiają. W ocenie ustawodawcy zmiana ma zatem na celu uszczelnienie systemu gospodarki odpadami.

Wejście w życie zmiany przepisu: 23.09.2021 r., przy czym zgodnie z art. 8 ustawy zmieniającej do wygaśnięcia zezwolenia na zbieranie odpadów i zezwolenia na przetwarzanie odpadów, które zostały wydane przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej stosuje się przepisy dotychczasowe (tj. 2 – letni okres na rozpoczęcie działalności objętej zezwoleniem).

Nowy przepis art. 83 ust. 1 pkt 22 u.o.

Ustawą zmieniającą dodano nowy przepis – art. 83 ust. 1 pkt 22 u.o. w brzmieniu:

Dostęp do BDO posiadają:

zarząd związku metropolitalnego realizujący zadania z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi.

Uzasadnienie zmiany przepisu: rozszerzeniu uległ kręgu podmiotów, które posiadają dostęp do BDO o organy wykonawcze związków metropolitalnych. Zmiana jest konsekwencją zmiany w u.u.c.p.g., wprowadzonej ustawą zmieniającą.

Wejście w życie zmiany przepisu: 23.09.2021 r.

Zmiana art. 95 ust. 11 u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 95 ust. 11 u.o.:

Minister właściwy do spraw klimatu w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia oraz ministrem właściwym do spraw rolnictwa określi, w drodze rozporządzenia:

1) dopuszczalne sposoby unieszkodliwiania odpadów medycznych i odpadów weterynaryjnych, nieposiadających właściwości zakaźnych,

2) warunki prowadzenia procesów unieszkodliwiania odpadów medycznych i odpadów weterynaryjnych,

3) warunki magazynowania zakaźnych odpadów medycznych i zakaźnych odpadów weterynaryjnych przez prowadzącego unieszkodliwianie odpadów,

4) sposób i zakres prowadzenia monitoringu procesów, o których mowa w pkt 2

– kierując się potrzebą zapobiegania zagrożeniom stwarzanym przez odpady medyczne i odpady weterynaryjne oraz koniecznością zapewnienia prowadzenia prawidłowego monitoringu procesów unieszkodliwiania odpadów medycznych i odpadów weterynaryjnych.

Nowe brzmienie art. 95 ust. 11 u.o.:

Minister właściwy do spraw klimatu w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia oraz ministrem właściwym do spraw rolnictwa określi, w drodze rozporządzenia, dopuszczalne sposoby unieszkodliwiania i warunki magazynowania odpadów medycznych i odpadów weterynaryjnych oraz warunki prowadzenia procesów unieszkodliwiania odpadów medycznych i odpadów weterynaryjnych, a także sposób monitoringu tych procesów, dla których prowadzenie monitoringu jest konieczne dla zapewnienia prawidłowego prowadzenia tych procesów, kierując się potrzebą zapobiegania zagrożeniom stwarzanym przez odpady medyczne i odpady weterynaryjne oraz koniecznością zapewnienia prowadzenia prawidłowego magazynowania odpadów medycznych i odpadów weterynaryjnych.

Uzasadnienie i konsekwencje zmiany przepisu: zmodyfikowano upoważnienie dla właściwego ministra do wydania rozporządzenia w sprawie wymagań i sposobów unieszkodliwiania odpadów medycznych i weterynaryjnych, co wynika z konieczności uregulowania w rozporządzeniu warunków dla magazynowania odpadów medycznych i weterynaryjnych innych niż zakaźne, na co obecne upoważnienie nie zezwala.

Wejście w życie zmiany przepisu: 23.09.2021 r.

Uchylenie art. 95 ust. 12 u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 95 ust. 12 u.o.:

Wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 11, minister właściwy do spraw zdrowia kieruje się:

1) potrzebą zapobiegania zagrożeniom stwarzanym przez odpady medyczne i odpady weterynaryjne;

2) potrzebą zapewnienia skuteczności unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych i zakaźnych odpadów weterynaryjnych, tak aby odpady te utraciły właściwości zakaźne;

3) koniecznością zapewniania prowadzenia prawidłowego monitoringu procesów unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych i zakaźnych odpadów weterynaryjnych;

4) koniecznością pozbawienia właściwości zakaźnych każdej partii zakaźnych odpadów medycznych i zakaźnych odpadów weterynaryjnych.

Ustawa zmieniające uchyla ten przepis.

Uzasadnienie i konsekwencje zmiany przepisu: uchylenie ust. 12 art. 95 u.o. jest konsekwencją zmiany w art. 95 ust. 11 u.o., o której mowa w pkt XVI powyżej.

Utrata mocy przepisu: 23.09.2021 r.

Uchylenie art. 175 u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 175 u.o.:

Kto, będąc posiadaczem odpadów, zleca, wbrew przepisowi art. 27 ust. 2, gospodarowanie odpadami podmiotom, które nie uzyskały wymaganych decyzji lub wymaganego wpisu do rejestru podlega karze aresztu albo grzywny.

Ustawa zmieniające uchyla ten przepis.

Uzasadnienie uchylenia przepisu: jak wynika z uzasadnienie projektu ustawy zmieniającej uchylenie art. 175 u.o. wynika ze zmian w zakresie zaostrzenia kar zaproponowanych w art. 194.

Utrata mocy przepisu: 23.09.2021 r., przy czym z godnie z art. 9 ustawy zmieniającej do wykroczeń, o których mowa w art. 175 u.o., popełnionych przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej, stosuje się przepisy dotychczasowe.

Uchylenie art. 180 ust. 1 u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 180 ust. 1 u.o.:

Kto wbrew obowiązkowi nie prowadzi ewidencji odpadów albo prowadzi tę ewidencję w sposób nieterminowy lub niezgodnie ze stanem rzeczywistym, podlega karze grzywny.

Ustawa zmieniające uchyla ten przepis.

Uzasadnienie uchylenia przepisu: jak wynika z uzasadnienie projektu ustawy zmieniającej uchylenie art. 180 ust. 1 u.o. wynika ze zmian w zakresie zaostrzenia kar zaproponowanych w art. 194.

Utrata mocy przepisu: 23.09.2021 r., przy czym z godnie z art. 9 ustawy zmieniającej do wykroczeń, o których mowa w art. 180 ust. 1 u.o., popełnionych przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej, stosuje się przepisy dotychczasowe.

Zmiana art. 180 ust. 2 u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 180 ust. 2 u.o.:

Tej samej karze podlega, kto nie dopełnia ciążących na nim obowiązków w zakresie:

1) posiadania w trakcie transportu odpadów potwierdzenia wygenerowanego z BDO, zgodnie z art. 69 ust. 1a;

2) posiadania w trakcie transportu odpadów komunalnych potwierdzenia wygenerowanego z BDO, zgodnie z art. 71a ust. 3.

Nowe brzmienie art. 180 ust. 2 u.o.:

Kto nie dopełnia ciążących na nim obowiązków w zakresie:

1) posiadania w trakcie transportu odpadów potwierdzenia wygenerowanego z BDO, zgodnie z art. 69 ust. 1a,

2) posiadania w trakcie transportu odpadów komunalnych potwierdzenia wygenerowanego z BDO, zgodnie z art. 71a ust. 3 – podlega karze grzywny.

Uzasadnienie uchylenia przepisu: jak wynika z uzasadnienie projektu ustawy zmieniającej zmiana art. 180 ust. 2 u.o. wynika ze zmian w zakresie zaostrzenia kar zaproponowanych w art. 194.

Wejście w życie zmiany przepisu: 23.09.2021 r.

Nowy przepis art. 194 ust. 1 pkt 3a u.o.

Ustawą zmieniającą dodano nowy przepis art. 194 ust. 1 pkt 3a u.o. w brzmieniu:

Administracyjną karę pieniężną wymierza się za zlecanie wykonywania obowiązku gospodarowania odpadami podmiotom, które nie uzyskały wymaganych decyzji lub wymaganego wpisu do rejestru, wbrew przepisom art. 27 ust. 2.

Uzasadnienie i konsekwencje wprowadzenie przepisu: na mocy nowego art. 194 ust. 1 pkt 3a u.o. wprowadzono sankcję w postaci administracyjnej kary pieniężnej za naruszenie polegające na wykonywaniu obowiązku gospodarowania odpadami przez podmioty, które nie uzyskały wymaganych decyzji lub wymaganego wpisu do rejestru. Dotychczasowy przepis art. 175 u.o., który określał sankcję w postaci grzywny za to naruszenie został uchylony. Dokonano także zamiany kary grzywny na karę pieniężną w kwocie od 5 tys. zł do 5 mln zł, co w ocenie projektodawcy ma pozwolić na skuteczniejsze działania organów w obszarze zwalczania nielegalnych działań w gospodarce odpadami.

Wejście w życie przepisu: 23.09.2021 r.

Nowy przepis art. 194 ust. 1 pkt 5b u.o.

Ustawą zmieniającą dodano nowy przepis art. 194 ust. 1 pkt 5b u.o. w brzmieniu:

Administracyjną karę pieniężną wymierza się za nieprowadzenie ewidencji odpadów albo prowadzenie tej ewidencji w sposób nieterminowy lub niezgodnie ze stanem rzeczywistym.

Uzasadnienie i konsekwencje dodania przepisu: wprowadzono sankcję w postaci administracyjnej kary za nieprowadzenie ewidencji odpadów albo prowadzenie tej ewidencji w sposób nieterminowy lub niezgodnie ze stanem rzeczywistym. Jak wskazano w uzasadnieniu projektu ustawy zmieniającej obecna sankcja jest zbyt łagodna, a często stwierdzanym naruszeniem jest umyślne nieprowadzenie ewidencji lub prowadzenie jej w sposób niezgodny ze stanem faktycznym, co uniemożliwia skuteczną kontrolę podmiotów gospodarujących odpadami. W ocenie projektodawcy nierzetelne prowadzenie ewidencji odpadów prowadzi do wystąpienia zjawiska tzw. „kreatywnej ewidencji”, czyli wykazywania w dokumentacji tylko takich rodzajów i ilości odpadów, które są wskazane w decyzji regulującej gospodarkę odpadami przez dany podmiot i mogą być wykorzystywane w sprawozdawczości rocznej, również sporządzanej przez gminy w ramach systemu gospodarki odpadami komunalnymi.

Wejście w życie przepisu: 23.09.2021 r.

Zmiana art. 194 ust. 2 u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 194 ust. 2 u.o.:

Przepisów ust. 1 nie stosuje się, w przypadku gdy za naruszenie może być ustalona opłata podwyższona, o której mowa w art. 293 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska.

Nowe brzmienie art. 194 ust. 2 u.o.:

Przepisów ust. 1 i 4 nie stosuje się, w przypadku gdy za naruszenie może być ustalona opłata podwyższona, o której mowa w art. 293 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska.

Uzasadnienie i konsekwencje zmiany przepisu: doprecyzowano przepisy w zakresie naruszeń, za które może być ustalona opłata podwyższona, przez dodanie naruszeń określonych w ust. 4. Zmiana ma na celu umożliwienie właściwego stosowanie przepisów (wskazanie pierwszeństwa stosowanej sankcji) oraz uniknięcie ryzyka nakładania sankcji dwukrotnie za to samo naruszenie.

Wejście w życie zmiany przepisu: 23.09.2021 r.

Zmiana art. 194 ust. 3 u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 194 ust. 3 u.o.:

Administracyjna kara pieniężna za naruszenia, o których mowa w ust. 1, wynosi nie mniej niż 5000 zł i nie może przekroczyć 1 000 000 zł.

Nowe brzmienie art. 194 ust. 3 u.o.:

Administracyjna kara pieniężna za naruszenia, o których mowa w ust. 1, wynosi nie mniej niż 1000 zł i nie może przekroczyć 1 000 000 zł.

Wejście w życie zmiany przepisu: 23.09.2021 r.

Zmiana art. 194 ust. 4 u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 194 ust. 4 u.o.:

Administracyjną karę pieniężną wymierza się za zbieranie odpadów lub przetwarzanie odpadów bez wymaganego zezwolenia, o którym mowa w art. 41. Kara wynosi nie mniej niż 10 000 zł i nie może przekroczyć 1 000 000 zł.

Nowe brzmienie art. 194 ust. 4 u.o.:

Administracyjną karę pieniężną wymierza się za zbieranie odpadów lub przetwarzanie odpadów bez wymaganego zezwolenia, o którym mowa w art. 41. Kara wynosi nie mniej niż 1 000 zł i nie może przekroczyć 1 000 000 zł.

Uzasadnienie i konsekwencje zmiany przepisu: dotychczas wymiar kary był ustalany na podstawie wzoru określonego w załączniku nr 6 do u.o., co w efekcie mogło powodować wymierzanie kar w nieproporcjonalnie i nieadekwatnie do społecznej szkodliwości czynu wysokich kwotach.

Wejście w życie zmiany przepisu: 23.09.2021 r.

Uchylenie art. 194 ust. 6 i ust. 6a u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 194 ust. 6 i 6a u.o.:

Wysokość kary, o której mowa w ust. 4, oblicza się, uwzględniając ilość i właściwości odpadów, w sposób określony w załączniku nr 6 do ustawy.

6a. W przypadku braku możliwości obliczenia wysokości administracyjnej kary pieniężnej, o której mowa w ust. 4, w sposób określony w załączniku nr 6 do ustawy, wysokość tej kary oblicza się, uwzględniając przesłanki określone w art. 199.

Ustawa zmieniające uchyla te przepisy.

Uzasadnienie i konsekwencje uchylenia przepisów: Uchylenie przepisów wynika ze zmiany w art. 194 ust. 4 u.o. oraz uchylenia załącznika nr 6 do u.o.

Utrata mocy przepisów: 23.09.2021 r.

Zmiana art. 194 ust. 7 u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 194 ust. 7 u.o.:

Wysokość kary, o której mowa w ust. 5, oblicza się, uwzględniając w szczególności ilość i właściwości odpadów, możliwość wystąpienia zagrożeń dla ludzi lub środowiska oraz okoliczności naruszenia przepisów ustawy.

Nowe brzmienie art. 194 ust. 7 u.o.:

Wysokość kary, o której mowa w ust. 4 i 5, ustala się, uwzględniając ilość i właściwości odpadów, okoliczności naruszenia przepisów ustawy oraz przesłanki określone w art. 199.

Uzasadnienie i konsekwencje zmiany przepisu: Zmiana wynika ze zmiany w art. 194 ust. 4 u.o. Jak wskazano w uzasadnieniu projektu ustawy zmieniającej WIOŚ, jako organ wykwalifikowany, jest w stanie ocenić skalę naruszenia i dobrać wysokość kary adekwatnie do stwierdzonego naruszenia.

Wejście w życie zmiany przepisu: 23.09.2021 r.

Uchylenie art. 194a u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 194a u.o.:

Administracyjną karę pieniężną, o której mowa w art. 194 ust. 4 i 5, wymierza się w wysokości dwukrotności kwoty określonej w art. 194 ust. 4 lub 5, w przypadku gdy wymierza się ją po raz drugi lub kolejny.

Ustawa zmieniające uchyla ten przepis.

Uzasadnienie i konsekwencje uchylenia przepisu: jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy zmieniającej sankcja w wysokości dwukrotności kwoty określonej w art. 194 ust. 4 lub 5, w przypadku gdy wymierza się ją po raz drugi lub kolejny, w przypadku gdy dojdzie do kolejnego naruszenia o znacznie większych rozmiarach niż wcześniejsze, co kwalifikowałoby się do wymierzenia kary w kwocie wyższej niż dwukrotność kary już wymierzonej, będzie za mało dotkliwa, żeby wyegzekwować skutecznie przestrzeganie przez podmiot ciążących na nim obowiązków.

Utrata mocy przepisu: 23.09.2021 r.

Zmiana art. 251 ust. 3 pkt 6 – 13 u.o.

Dotychczasowe brzmienie art. 251 ust. 3 pkt 6 – 13 u.o.:

W latach 2016-2028 maksymalny limit wydatków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej będący skutkiem finansowym wejścia w życie niniejszej ustawy wynosi w:

6) 2021 r. – 3706 tys. zł;

7) 2022 r. – 3100 tys. zł;

8) 2023 r. – 2360 tys. zł;

9) 2024 r. – 2360 tys. zł;

10) 2025 r. – 2360 tys. zł;

11) 2026 r. – 2360 tys. zł;

12) 2027 r. – 2360 tys. zł;

13) 2028 r. – 2360 tys. zł.

Nowe brzmienie art. 251 ust. 3 pkt 6 – 13 u.o.:

W latach 2016-2028 maksymalny limit wydatków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej będący skutkiem finansowym wejścia w życie niniejszej ustawy wynosi w:

6) 2021 r. – 12 480 tys. zł;

7) 2022 r. – 12 910 tys. zł;

8) 2023 r. – 1440 tys. zł;

9) 2024 r. – 1406 tys. zł;

10) 2025 r. – 1400 tys. zł;

11) 2026 r. – 2200 tys. zł;

12) 2027 r. – 1400 tys. zł;

13) 2028 r. – 1400 tys. zł.

Uzasadnienie i konsekwencje zmiany przepisu: zwiększono wysokość corocznych maksymalnych limitów wydatków z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) na cele związane z realizacją Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO), co ma zapewnić efektywny rozwój systemu BDO.

Wejście w życie zmiany: 9 września 2021 r.

Zmiana załącznika nr 2a do u.o.

Dotychczasowe brzmienie załącznika nr 2a do u.o.:

NIEWYCZERPUJĄCY WYKAZ KATEGORII ODPADÓW NIEPALNYCH

1) odpady obojętne określone w przepisach wydanych na podstawie art. 118;

2) odpady spełniające kryteria dopuszczenia odpadów do składowania na składowisku odpadów obojętnych, określone w przepisach wydanych na podstawie art. 118;

3) odpady budowlano-rozbiórkowe, z wyłączeniem odpadów drewna i odpadów tworzyw sztucznych;

4) szkło;

5) odpady zeszklone i z procesów zeszkliwiania;

6) minerały (np. piasek i kamienie, kruszywo);

7) gleba i ziemia, w tym urobek z pogłębiania;

8) odpady metali;

9) odpady fosfogipsów;

10) odpady gipsów;

11) żużle, popioły paleniskowe, pyły z kotłów, popioły lotne, w tym piaski ze złóż fluidalnych, mieszanki popiołowo-żużlowe;

12) rdzenie i formy odlewnicze;

13) odpady materiałów ceramicznych;

14) odpady powstałe z materiałów ogniotrwałych;

15) odpady spoiw mineralnych, w tym cementu, wapna i tynku.

Nowe brzmienie załącznika nr 2a do ustawy nowe brzmienie:

NIEWYCZERPUJĄCY WYKAZ KATEGORII ODPADÓW NIEPALNYCH

1) odpady obojętne określone w przepisach wydanych na podstawie art. 118;

2) odpady spełniające kryteria dopuszczenia odpadów do składowania na składowisku odpadów obojętnych, określone w przepisach wydanych na podstawie art. 118;

3) odpady budowlano-rozbiórkowe, z wyłączeniem odpadów drewna i odpadów tworzyw sztucznych;

4) szkło;

5) odpady zeszklone i z procesów zeszkliwiania;

6) minerały (np. piasek i kamienie, kruszywo);

7) gleba i ziemia, w tym urobek z pogłębiania;

8) odpady metali;

9) odpady fosfogipsów;

10) odpady gipsów;

11) żużle, popioły paleniskowe, pyły z kotłów, popioły lotne, w tym piaski ze złóż fluidalnych, mieszanki popiołowo-żużlowe;

12) rdzenie i formy odlewnicze;

13) odpady materiałów ceramicznych;

14) odpady powstałe z materiałów ogniotrwałych;

15) odpady spoiw mineralnych, w tym cementu, wapna i tynku;

16) odpadowy siarczan żelazowy;

17) osady z dekarbonizacji wody;

18) odpady z fizykochemicznej obróbki kamienia wapiennego – z przesiewu i przepału kamienia wapiennego

Uzasadnienie i konsekwencje zmiany przepisu: załącznik nr 2a do u.o. został uzupełniony o następujące odpady: odpadowy siarczan żelazowy, osady z dekarbonizacji wody oraz odpady z fizykochemicznej obróbki kamienia wapiennego – z przesiewu i przepału kamienia wapiennego, które również należą do odpadów niepalnych. Należy jednakże podkreślić, że wskazany w załączniku nr 2a wykaz odpadów niepalnych nie ma charakteru zamkniętego i wyczerpującego, zatem i tak nie obejmuje wszystkich odpadów niepalnych.

Wejście w życie zmiany przepisu: 23.09.2021 r.

Uchylenie załącznika nr 6 do u.o.

Dotychczasowe brzmienie załącznika nr 6 do u.o.:

SPOSÓB OBLICZANIA ADMINISTRACYJNEJ KARY PIENIĘŻNEJ

Wysokość administracyjnej kary pieniężnej oblicza się zgodnie z następującym wzorem:

K = O x S, gdzie:

K- oznacza wysokość administracyjnej kary pieniężnej,

O- oznacza domyślną objętość bryły zgromadzonych odpadów [m³] obliczoną z uwzględnieniem długości, szerokości i wysokości bryły zgromadzonych odpadów, przy czym długość i szerokość bryły zgromadzonych odpadów stanowią boki prostokąta, które są styczne do podstawy bryły nagromadzonych odpadów, natomiast wysokość mierzona jest w najwyższym punkcie bryły,

S- oznacza stawkę za 1 [m³] zgromadzonych odpadów, gdzie:

1) za odpady niebezpieczne stawka wynosi 600 zł;

2) za odpady inne niż niebezpieczne i obojętne stawka wynosi 300 zł;

3) za odpady obojętne spełniające wymagania dotyczące dopuszczenia odpadów obojętnych do składowania na składowisku odpadów obojętnych, określone w przepisach wydanych na podstawie art. 118, stawka wynosi 100 zł.

W przypadku braku wyników badań potwierdzających spełnienie wymagań dotyczących dopuszczenia odpadów obojętnych do składowania na składowisku odpadów obojętnych, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 118, przez odpady, o których mowa w ust. 1 pkt 3, stosuje się stawkę 300 zł.
W przypadku braku odpadów, które były zbierane lub przetwarzane bez wymaganego zezwolenia, wartość „O”, o której mowa w ust. 1, ustala się na podstawie dokumentów ewidencji odpadów lub innych dowodów stwierdzających ilość odpadów, w stosunku do których stwierdzono naruszenie, przy czym stosuje się przelicznik masy odpadów wyrażonej w Mg na ich objętość wyrażoną w m3, który wynosi 1. W przypadku zgromadzenia odpadów na danym terenie w kilku bryłach, wartość „O” oblicza się, sumując domyślną objętość wyliczoną osobno dla każdej bryły zgromadzonych odpadów.
Jeżeli wysokość kary obliczona zgodnie ze wzorem, o którym mowa w ust. 1, jest:

1) niższa niż dolna granica kary określona w art. 194 ust. 4 ustawy, kara wynosi 10 000 zł,

2) wyższa niż górna granica kary określona w art. 194 ust. 4 ustawy, kara wynosi 1 000 000 zł

– z zastrzeżeniem art. 194a ustawy.

W przypadku kary, o której mowa w art. 194a ustawy, ust. 4 stosuje się odpowiednio.

Ustawa zmieniające uchyla ten załącznik.

Uzasadnienie uchylenia załącznika nr 6 wynika z uchylenia art. 194a u.o. oraz zmiany art. 194 ust. 4 u.o.

Utrata mocy załącznika nr 6: 23.09.2021 r.